भुटानका राजनीतिक बन्दीहरुलाई रिहा गर्न विश्वभरबाट सामूहिक रुपमा अपील

मकवानुपर । भुटानका राजनीतिक बन्दीहरुलाई रिहा गर्न विश्वभरबाट सामूहिक रुपमा अपील गरिएको छ । भुटानका राजा तसिछोडजोङको ४३ औँ जन्मोत्सवको अवसरमा भुटानका विभिन्न कारागारमा बन्दी जीवन बिताइरहेका ५० भन्दा बढी राजनीतिक बन्दीहरुलाई रिहाइ गर्न अपील गरिएको हो । आउँदो फेब्रुअरी २१ मा राजाको जन्मदिन पर्छ ।

भुटानमा राजनीतिक बन्दीहरुको रिहाइको लागि विश्वव्यापी अभियान (जीसीआरपीपीबी) नै चलाइएको थियो । गएको १ फेब्रुअरीदेखि १५ फेब्रुअरीसम्म सञ्चालित यस अभियानले भुटानका राजालाई सामूहिक पत्र लेखेर राजबन्दी रिहाइको लागि आग्रह गरेका छन् ।

सन् १९९० को सेप्टेम्बर–अक्टोबर र त्यसपछि, भुटानी सरकारबाट सांस्कृतिक अधिकारको माग गर्दै दक्षिणी भुटानमा धेरै शान्तिपूर्ण प्रदर्शन र आन्दोलनहरू भएका थिए । यस्ता राजनीतिक गतिविधिमा संलग्न भएको कारण धेरै कार्यकर्ता त्यतिबेला जेलमा परेका थिए ।

तिनै राजनीतिक बन्दीहरुको रिहाइको लागि यो अभियान चलाइएको हो । यस्तै जीसीआरपीपीबीले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई भुटानले यी मानवअधिकार कार्यकर्ताहरूको निरन्तर कारावासको निन्दा गर्न पनि आग्रह गरेको छ । यस अभियानको सफलताका लागि विभिन्न ९ देशबाट गठित १५ सदस्यीय समितिले सक्रिय भूमिका खेलेका छन् ।

समितिमा अष्ट्रेलियाबाट सुमन क्षेत्री र इन्द्र अधिकारी, बेलायतबाट प्रेम गिरी, क्यानडाबाट प्रकाश गौतम र टिका ढुंगाना, डेनमार्कबाट थुक्तेन डुक्पा, नर्वेबाट रामबहादुर बानिया, नेदरल्याण्डबाट राम कार्की र गोपाल गुरुङ, बेलडाँगी, नेपालका डीबी लेछेरबो, अमेरिकाबाट हरि सुवेदी, आशिका धौराली र सीएम निरोला, न्युजिल्यान्डबाट भोजराज सुब्बा लिङ्देन र विष्णु अधिकारी रहेका थिए ।
यस अभियानमा सहभागीहरुले भुटानका राजालाई सामूहिक रुपमा पत्र लेखेर पठाएका थिए । हुलाकबाट पत्र पठाउन नसक्नेहरूले भुटानका प्रधानमन्त्रीलाई इमेल गरेका थिए । सम्बोधन गरिएको पत्रको मस्यौदा यस्तो थियो :

फेब्रुअरी २०२३
सहरको नाम


To,
महामहिम भुटानका राजा
Tashichho Dzong,
थिम्पु, भुटान

सन्दर्भ : राजनीतिक बन्दीहरुलाई रिहा गर्न अपील

महाराज,
उचित सम्मानका साथ, भूटानमा राजनीतिक बन्दीहरूको रिहाइको लागि ग्लोबल अभियान (जीसीआरपीपीबी)को तर्फबाट, म हजुरलाई सुखद जन्मदिनको शुभकामना दिन्छु । आउँदो वर्षले महामहिम र विश्वभर रहेका सम्पूर्ण भुटानी जनसमुदायको लागि थप सुख, समृद्धि र सुस्वास्थ्य ल्याओस् ।

हजुरको ४३ औँ जन्म दिनको यस शुभ अवसरमा म यहाँहरुको विनम्र अनुरोध पेश गर्न चाहन्छु । संवैधानिक राजतन्त्रसहितको लोकतान्त्रिक मुलुक भइसकेको छ भन्ने विश्वव्यापी तथ्य हो । यसमा तपाईंको प्रमुख भूमिकाको लागि म तपाईंलाई प्रशंसा गर्दछु ।

नेपालका शरणार्थी शिविरमा धेरै वर्ष बिताएपछि यीमध्ये धेरै राजनीतिक बन्दीका परिवारका सदस्यहरू आठ पश्चिमी देशहरूमा पुनर्वास गरिसकेका छन् । थोरै बाहेक, तिनीहरूमध्ये धेरैले सफलतापूर्वक आफ्नो स्थानान्तरण गरिएका देशहरूमा नागरिकता प्राप्त गरेका छन्, र अरूहरू प्रक्रियामा छन् । त्यस्ता केही परिवारहरू अझै पनि नेपालको शरणार्थी शिविरमा छन् र भुटानमा राजनीतिक बन्दीहरूको रूपमा सजाय भोगिरहेका आफ्ना परिवारका सदस्यहरूसँग पुनर्मिलन हुने आशामा छन् ।

आर्थिक रूपमा विकसित देशहरूमा बसेर र जीवनका सबै आवश्यक सुविधाहरूको आनन्द उठाउँदै पनि राजनीतिक बन्दीहरूको पुनर्वास परिवारले अपूर्ण र भावनात्मक रूपमा उजाड महसुस गर्छन् । दशकौंदेखि, उनीहरूका प्रियजनहरूले भुटानमा जेल सजाय भोग्दै आएका छन्, र उनीहरू धेरै वर्षदेखि सम्पर्कविच्छेद भएका छन् । यी परिवारहरूको पीडा झन् दयनीय छ र वर्णन गर्न चुनौतीपूर्ण छ ।

राजनीतिक बन्दीहरू आफ्ना प्रिय पति, बाबु, छोरा, दाजुभाइ, काका र साथीहरू हुन्। उनीहरू जहाँ र कसरी बसे पनि सामान्य जीवन बिताउन उनीहरूका लागि झन्झटिलो हुँदै गएको छ । 


महाराज,
ती राजनीतिक बन्दीका अभिभावक आफ्नो प्यारो छोराको अनुहार पूरा भएको नदेखेर मर्न थालेका छन् । र ती कैदीहरूका छोराछोरीहरू जो भर्खरै जन्मेका थिए जब तिनीहरूका बुबा पक्राउ परेका थिए उनीहरूलाई हेर्ने ठूलो इच्छा । उनीहरूले आफ्नो बाँकी जीवन शान्तिपूर्वक सँगै बिताउने अवसर पाउन दशकौंदेखि पर्खिरहेका छन् ।

महाराज,
मेरो भारी हृदयका साथ, म तपाईंको राम्रो कार्यालयलाई संवैधानिक शाही विशेषाधिकारहरू (भुटानको संविधानको धारा २.१६.सी) अनुसार प्रयोग गरी आफ्ना प्रिय परिवारका सदस्यहरूलाई आममाफी प्रदान गर्न अनुरोध गर्दछु । यदि मेरो इमान्दार र इमान्दार अपीललाई विधिवत रूपमा विचार गरियो भने म हजुरप्रति सधैं आभारी हुनेछु ।

म विनम्रतापूर्वक मेरो अपीलमा हजुरको सकारात्मक प्रतिक्रियाको अपेक्षा गर्दछु ।

भवदीय तपाईंको,

प्रेषकको नाम र ठेगाना